2023 වසරේ මේ දක්වා නව බදු ගෙවන්නන් 198,253ක් ලියාපදිංචි වී ඇති බව දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව (IRD) රාජ්ය ගිණුම් පිළිබඳ කාරක සභාවට (COPA) දැනුම් දී ඇත.
වයස අවුරුදු 18ට වැඩි පුරවැසියන් මිලියන 16ක් පමණ සිටින බවට හඳුනාගෙන ඇති අතර ඔවුන්ද බදු ගෙවීමට ඇතුළත් කිරීමට විශේෂ වැඩසටහන් ක්රියාත්මක කරන බව දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීහු පැවැසූහ.
2019, 2020 සහ 2021 වසර සඳහා විගණකාධිපතිවරයාගේ වාර්තා සහ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ වත්මන් කාර්ය සාධනය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා රාජ්ය ගිණුම් පිළිබඳ කාරක සභාව ලසන්ත අලගියවන්න මහතාගේ ප්රධානත්වයෙන් පසුගියදා පාර්ලිමේන්තුවේදී රැස්වූ අවස්ථාවේදී මේ බව අනාවරණය විය.
විවිධ භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා මහජනතාව විසින් ගෙවනු ලබන එකතු කළ අගය මත බද්ද (VAT) රජයට නිසි ලෙස ලැබෙන්නේ දැයි දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව (IRD) COPA ආයතනයෙන් ප්රශ්න කළේය.
මේ වන විට ආයතන දහතුන් දහසක් පමණ වැට් බද්ද සඳහා ලියාපදිංචි වී ඇති අතර දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් පැවසුවේ එම ආයතන විසින් රජයට මෙම බද්ද ගෙවීම සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන සිදුකරන බවයි. මහජනතාවගෙන් වැට් බදු අයකර ගන්නා ආයතන විසින් එම බදු නිවැරදිව රජයට ප්රේෂණය කිරීමේ ක්රමවේදයක් සකස් කළ යුතු බව කමිටුව පෙන්වා දෙයි.
දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේම RAMIS පරිගණක පද්ධතිය පවරාගෙන පවත්වාගෙන යාමට හැකියාවක් ඇත්දැයි කමිටු සභාපතිවරයා නිලධාරීන්ගෙන් විමසා සිටියේය. කෙසේ වෙතත්, නිසි මානව සම්පත් නොමැතිකම හේතුවෙන් පද්ධතිය පවරාගෙන පවත්වාගෙන යාමට නොහැකි බව IRD නිලධාරීන් කමිටුවට දන්වා සිටියා.
මේ වන විටත් ආයතන හයක් RAMIS පරිගණක පද්ධතියට සම්බන්ධ කර ඇති බවත්, කිසියම් තාක්ෂණික හේතුවක් මත RAMIS පද්ධතියට සම්බන්ධ කිරීම සමාගම් රෙජිස්ට්රාර් දෙපාර්තමේන්තුව තවමත් ප්රමාද කරන බවත් කමිටුවේදී අනාවරණය විය.
ඒ අනුව, කමිටුව විසින් සමාගම් රෙජිස්ට්රාර් දෙපාර්තමේන්තුවට නිර්දේශ කළේ වහාම ඔවුන්ගේ පද්ධතිය වැඩිදියුණු කර RAMIS පද්ධතිය සමඟ සම්බන්ධ වන ලෙසයි. එහි ප්රගතිය පිළිබඳ වාර්තාවක් 2023 ජනවාරි 01 වැනි දිනට පෙර කමිටුව වෙත යොමු කරන ලෙස ද නියම කරන ලදී.