නිසි ඉන්ධන මිල සූත්‍රයක් නොමැතිවීම හේතුවෙන් විදුලිබල මණ්ඩලයට විදුලිය නිපදවීමේදී අනවශ්‍ය වියදම් දැරීමට සිදුවන බැවින් විනිවිද පෙනෙන මිල සූත්‍රයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව යෝජනා කරයි.
ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාවේ සභාපති ජනක රත්නායක මහතා අවධාරණය කළේ ඉන්ධන මිල තීරණය කිරීම සඳහා ජනතාවට සැබෑ පිරිවැය සහ එහි සාධාරණත්වය දැක ගත හැකි විනිවිද භාවයෙන් යුත් ක්‍රමවේදයක් ශ්‍රී ලංකාව ස්ථාපිත කළ යුතු බවයි. රත්නායක මහතා පවසන්නේ තමන් ඊට අදාළ තොරතුරු පොදු ව්‍යාපාර කාරක සභාව (කෝප්) වෙත ද ඉදිරිපත් කර ඇති බවයි. ලෝක වෙළෙඳපොළේ සැබෑ මිලට අනුව ලංකාවේ ඉන්ධන ලීටරයක මිල තවදුරටත් අඩුවිය යුතුයි. මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් එම දත්ත ඉදිරිපත් කර ඇති ඊයේ දිනයේ පළ වූ ප්‍රවෘත්ති වාර්තාවකට අනුව සැබෑ ඉන්ධන මිල සම්බන්ධයෙන් තමන් මීට පෙර ඉදිරිපත් කළ දත්ත නිවැරදි බවද රත්නායක මහතා සඳහන් කළේය.
“ඊයේ රාත්‍රියේ පෙට්‍රල් මිල රුපියල් 20කින් අඩු කළා. පෙට්‍රල් සහ ඩීසල් ලීටරයක මිල රුපියල් 150කින් අඩු කළ හැකි බව මම සති දෙකකට පෙර පෙන්වා දුන්නා. රේගු දත්තවලට අනුව ශ්‍රී ලංකාවට ආනයනය කරන ඉන්ධනවල සැබෑ මිල ගණන් පදනම් කර ගනිමින් මෙම කරුණු අනාවරණය විය. එහි සැබෑ මිල කුමක්දැයි ඛනිජ තෙල් කර්මාන්තයේ නිළධාරීන් මෙතෙක් අනාවරණය කර නොමැත. ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට විශාල වශයෙන් බලපාන ඉන්ධන මිල තීරණය කිරීම සඳහා විනිවිද පෙනෙන ක්‍රමයක් තිබිය යුතුය. ඊයේ රාත්‍රියේ සිට ක්‍රියාත්මක වූ මෙම අඩු කිරීම ලෝක වෙළෙඳපොළේ පවතින මිල ගණන්වලට අනුව ප්‍රමාණවත් නොවේ. ඉන්ධන මිල සම්බන්ධයෙන් මා ඉදිරිපත් කළ දත්ත ඊයේ පළ වූ තවත් පුවත්පත් වාර්තාවක් හරහා තවත් තහවුරු වුණා. දැනට පවතින වෙළෙඳපොළ දත්ත සහ ඉන්ධන ආනයනය සඳහා ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව ගෙවන සැබෑ මිල ගණන් අනුව ඉන්ධන ලීටරයක දේශීය මිල රුපියල් 100කින්වත් අඩු කළ හැකියි. ඉන්ධන මිල තීරණය කළ යුත්තේ සාධාරණ පිරිවැයක් මත පදනම්ව සරල ආකාරයකින් ය. එසේම ඉන්ධන මිල සූත්‍රය නිසි කාල රාමුවක් සහිතව ක්‍රියාත්මක කළ යුතු අතර එමඟින් වෙළෙඳපොළ අක්‍රමිකතා ඇති නොවේ. නිසි කාල රාමුවකින් තොරව වෙනත් අරමුණු මත ඉන්ධන මිල තීරණය නොකළ යුතුයි.” රත්නායක මහතා පැවසීය.
රත්නායක මහතා පෙන්වා දෙන්නේ සාධාරණ පිරිවැයක් මත පදනම් නොවන ඉන්ධන මිල විදුලි ගාස්තුවලට දැඩි ලෙස බලපා ඇති බවයි.
“විදුලි ගාස්තු සාධාරණ පිරිවැය මත පදනම්ව විනිවිද පෙනෙන ක්‍රමවේදයක් හරහා තීරණය වේ. විදුලිය නිපදවීමේ සිට බෙදාහැරීම දක්වා වූ සියලුම වියදම් විදුලි පාරිභෝගිකයා ඇතුළු සියලුම පාර්ශ්වකරුවන් මෙන්ම මහජනතාව ද දැනුවත් කෙරේ. දැනට විදුලිය නිෂ්පාදනය සඳහා ඉන්ධන බලාගාරවලින් 35%ක දායකත්වයක් ලබා දෙනවා. මෙම බලාගාර ඩීසල්, උදුන සහ නැප්තා යන ඉන්ධන වර්ග 3ම භාවිතා කරයි. අඛණ්ඩ විදුලිය සැපයීම සඳහා විදුලිය නිපදවීමට දිනකට ඉන්ධන මෙට්‍රික් ටොන් 3250ක් පමණ වැය වේ. විදුලි බිල තීරණය කරන අතරේ අපි ඉන්ධන සඳහා සාධාරණ මිලක් ගෙවනවාද යන්න දැනගත යුතුයි. දැනට මෙම බලාගාර සඳහා බොරතෙල් ලීටරයක් සපයනු ලබන්නේ රුපියල් 419කටය. නමුත් රේගු දත්ත අනුව ගණනය කළහොත් ලීටරයක මිල රුපියල් 191ක් විය යුතුය. ඒ අනුව විදුලි බලාගාරවලින් සෑම ලීටරයක් සඳහාම රුපියල් 228ක් වැඩිපුර අය කෙරේ. මේ නිසා වාර්ෂිකව රුපියල් බිලියන 270ක හෙවත් රුපියල් කෝටි 2700ක අමතර බරක් විදුලි පාරිභෝගිකයන් මත පැටවෙනවා. සාධාරණ මිලට විදුලිය නිෂ්පාදනය සඳහා ඉන්ධන ලබා දෙන්නේ නම් යෝජිත විදුලි ගාස්තු සංශෝධනයෙන් සිදුවන බලපෑම අවම කර ගත හැකියි.”
මේ වන විට ලෝක වෙළෙඳපොළේ බොරතෙල් මිල පහළ යාමේ ප්‍රවණතාවක් පවතී. මෙයින් ප්‍රයෝජන ගැනීම සඳහා රටේ පිරිපහදුවලට බොරතෙල් අඛණ්ඩව සැපයිය හැකි අතර විදුලි උත්පාදනයට අවශ්‍ය සියලුම ඉන්ධන වර්ග අඩුම මිලට ලබා දිය හැකිය. දැනට පවතින විදුලිබල ගාස්තු තීරණය කිරීමේ ක්‍රමය වැනි විනිවිදභාවයෙන් යුත් විද්‍යාත්මක පදනමක් සහිත මිල සූත්‍රයක් සහ මිල නියාමනයක් ඉන්ධන සඳහා වහා ක්‍රියාත්මක කළ යුතු බව ජනක රත්නායක මහතා අවධාරණය කරයි.
ශ්‍රී ලංකා විදුලිබල පනත හරහා විදුලි කර්මාන්තය සම්පූර්ණයෙන් නියාමනය කිරීමට ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාවට බලය ඇත. ඛනිජ තෙල් කර්මාන්තය නියාමනය කිරීම සඳහා කොමිෂන් සභාව පත් කරනු ලැබුවේ 2006 වසරේදීය. එහෙත් PUCSL ආයතනයට කර්මාන්තය නියාමනය කිරීමට හැකි වන පනත් තවමත් පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කර නොමැත. එබැවින් ඛනිජ තෙල් කර්මාන්තය නියාමනය කිරීමේදී මැදිහත් වීමට කොමිෂන් සභාවට හෝ වෙනත් නියාමන ආයතනයකට නීතිමය බලතල නොමැත. ඛනිජ තෙල් කර්මාන්තය නියාමනය කිරීමේ වගකීම හැකි ඉක්මනින් ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාවට පැවරිය යුතු බව මම යෝජනා කරමි. ඒ සමඟ ඉන්ධන මිල සම්බන්ධයෙන් විනිවිද පෙනෙන ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක කළ හැකියි. ඉන්ධන මිල නියාමනය, කාර්යක්ෂම බෙදා හැරීම, ඉහළ සේවා මට්ටම සහ ගුණාත්මකභාවය වැනි ඉලක්ක නියාමන රාමුව හරහා සාක්ෂාත් කරගත හැකිය. නියාමන යාන්ත්‍රණය ක්‍රියාත්මක කිරීම මගින් ඛනිජ තෙල් පාරිභෝගිකයාට ඉන්ධන සැපයීම මෙන්ම බලාගාර සඳහා සාධාරණ මිලකට ඉන්ධන සැපයීම මගින් විදුලිය හා ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රයේ මිල ස්ථායිතාව සහතික කළ හැකිය.
