ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාවෙන් හිඟ ඩොලර් 250,925,169 ක මුදලක් පියවීම සඳහා යෝජනා ක්‍රමයක් සකස් කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා වැවිලි අමාත්‍යාංශය සහ ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ කර්මාන්ත, පතල් හා වෙළෙඳ අමාත්‍යාංශය අතර අවබෝධතා ගිවිසුමක් අත්සන් කරන ලදී. ඉරානයට ලංකා තේ අපනයනය කිරීමට පහසුකම් සැලසීම සඳහා එම මුදල භාවිතා කිරීම මගින් ජාතික ඉරාන තෙල් සමාගමට.
මෙම අවබෝධතා ගිවිසුමට වැවිලි අමාත්‍ය ආචාර්ය රමේෂ් පතිරණ සහ ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ කර්මාන්ත, පතල් සහ වෙළඳ නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය අලිරේසා පේමන්පාක් විසින් විදේශ අමාත්‍යාංශයේදී අත්සන් කළ බව වැවිලි අමාත්‍යාංශය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය.
අවබෝධතා ගිවිසුම යනු ලංකා තේ අපනයනය කිරීම හරහා ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයට ශ්‍රී ලංකාවේ කැපී පෙනෙන තෙල් නිරවුල් කිරීමේ යෝජනා ක්‍රමයක් සැකසීමේ දී එකිනෙකාගේ යුතුකම් සහ ක්‍රියාකාරකම් අගය කිරීමේ අන්‍යෝන්‍ය කැපවීමේ ආකාරයකි.
ඉරානය පසුගිය දශක කිහිපය තුළ ලංකා තේ ආනයනය කරන ඉහළම රටවල් 10 අතර වේ. බැංකු සීමා කිරීම්, ගෙවීම් ගැටළු සහ ඉරාන රියාල් ක්ෂයවීම් හේතුවෙන් ආර්ථික සම්බාධක හේතුවෙන් 2016 දී 47% ක පමණ වෙළඳපල කොටසක් හිමි වූ Ceylon Tea 2020 දී 25% දක්වා පහත වැටුණි. 2013 වසරේ කිලෝග්‍රෑම් මිලියන 38.42ක උපරිම අගයක පැවති ශ්‍රී ලංකාවෙන් ඉරානයට තේ අපනයනය 2020දී කිලෝග්‍රෑම් මිලියන 14.73 දක්වා පහත වැටුණි.
2012 නොවැම්බර් මාසයේදී ඉරානයට පනවන ලද එක්සත් ජනපද සම්බාධක හේතුවෙන් සහ බැංකු පද්ධතිය හරහා පිළිගත් ගෙවීම් යාන්ත්‍රණයක් නොමැති වීම හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකා තේ අපනයනකරුවන් ඉරාන ගැනුම්කරුවන්ගෙන් අපනයන ආදායම ලබා ගැනීමට අපහසු විය. වර්තමානය වන විට ගෙවීම් සාමාන්‍යයෙන් අතරමැදි රටවල් හරහා සිදු කෙරෙන අතර බොහෝ අවස්ථාවල අපනයන ආදායම වාරික වශයෙන් අප්‍රමාණ ප්‍රමාදයන් ඇති කරයි. එක්සත් ජනපදය ඉරානයට පනවා ඇති අතිරේක සම්බාධක ශ්‍රී ලංකාවට එම ගමනාන්තයට තේ අපනයනය කිරීමට තවත් බාධාවක් නිර්මාණය කරයි.
යෝජිත යෝජනා ක්‍රමය නම් ලංකා තේ අපනයනය වැඩි කිරීම හරහා ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව (CPC) විසින් ජාතික ඉරාන තෙල් සමාගමට (NIOC) දිගුකාලීනව ගෙවා ඇති USD 250,925,169/= ක දිගුකාලීන ණය පියවීම සඳහා යාන්ත්‍රණයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ හැකියාව සෙවීමයි. ඉරාන බලධාරීන් ණය ඉක්මනින් පියවීමේ වැදගත්කම නැවත නැවතත් අවධාරණය කර ඇති බැවින්, මෙම යෝජනා ක්‍රමය මගින් මුදල් අමාත්‍යාංශයට ඩොලර් මිලියන 5 ක සමාන අගල් හරහා දේශීය මුදලින් පියවීම සිදු කළ හැකිය.
මෙම යෝජනා ක්‍රමය යටතේ සෑම මසකම පළමු සඳුදා ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලයට මසකට ඩොලර් මිලියන 5කට සමාන මුදලක් (ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද විනිමය අනුපාතිකයට අනුව) මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලය වෙත මුදා හැරීමට අපේක්ෂා කෙරේ. (ශ්‍රී ලංගම) සමස්ත USD 250,925,169.00 පියවන තෙක් CPC විසින් තෙල් මිලදී ගැනීම් වලින් පැන නගින හිඟ ණය පියවීමේදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, තේ අපනයනකරුවන් විසින් ඉරානයට තේ තොග නැව්ගත කරන බව තහවුරු වූ පසු ශ්‍රී ලංකා තේ අපනයනකරුවන් වෙත ගෙවීම් පියවීමට ලංගමය කටයුතු කරනු ඇත. ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලය මුදල් අමාත්‍යාංශයෙන් මුදල් ලබා ගැනීමටත් ඒවා තේ අපනයනකරුවන්ට ලබා දීමටත් කැපවූ ගිණුමක් පිහිටුවනු ඇත.
මෙම යාන්ත්‍රණය පිළිගත් විගණන සමාගමක් හරහා පරීක්ෂාවට ලක් කෙරෙන අතර, තෝරාගත් විගණන ආයතනයේ නිර්දේශ මත පදනම්ව මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් මුදා හරින ලද සහ තැන්පත් කරන ලද අරමුදල්වලින් තේ අපනයනකරුවන්ට ගෙවිය යුතු ගෙවීම් ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලය (ශ්‍රී ලංගම) විසින් පියවනු ඇත. මෙම යෝජනා ක්‍රමය යටතේ විදේශ ප්‍රේෂණ සම්බන්ධ නොවන බැවින් ජාත්‍යන්තර මුදල් ගනුදෙනුවලින් තොරව ඉරානයට සිලෝන් ටී සැපයීම සඳහා මසකට ඩොලර් මිලියන 5 කට සමාන මුදලක් ලබාදීමට යෝජිත වැඩපිළිවෙළ අපේක්ෂා කෙරේ.
මුළු USD 250,925,169.00 යොදවා ඉරානයට ගෙවන ණය පියවන තෙක් ශ්‍රී ලංකා තේ අපනයනකරුවන්ට ශ්‍රී ලංකා රුපියල් වලින් ප්‍රතිපූරණය කරන තුරු ඉරාන තේ වෙළඳපොළට සේවය කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව පහසු තත්ත්වයක සිටී. තේ මානුෂීය හේතූන් යටතේ ආහාර ද්‍රව්‍යයක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර කළු ලැයිස්තුගත ඉරාන බැංකු කිසිවක් සමීකරණයට සම්බන්ධ නොවන බැවින් මෙම යෝජනා ක්‍රමය එක්සත් ජාතීන්ගේ හෝ එක්සත් ජනපද සම්බාධක උල්ලංඝනය නොකරනු ඇත.
තවද, සිලෝන් ටී අලෙවිය හරහා ඉරානය වෙත පියවීම ශ්‍රී ලංකා රුපියල්වලින් සිදු කෙරෙන බැවින් නිර්දේශිත යෝජනා ක්‍රමය මඟින් ශ්‍රී ලංකාවට අවශ්‍ය විදේශ මුදල් ඉතිරි කර දෙනු ඇත. ඒ හා සමානව යෝජිත තේ විකිණීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ තේ අපනයනකරුවන්ට දේශීය මුදලින් ගෙවනු ලබන බැවින් විදේශ මුදල් උත්පාදනය නොවේ.
රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් වන කනක හේරත් සහ තාරක බාලසූරිය, ශ්‍රී ලංකාවේ ඉරාන තානාපති හසීම් අසාසාඩ්, වැවිලි අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් රවීන්ද්‍ර හේවාවසම්, රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්, ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලයේ සභාපති ජයම්පති මොල්ලිගොඩ, ශ්‍රී ලංකා තේ මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා ද මෙම අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ. අත්සන් කිරීම.
2021-12-22
