අධි තාක්ෂණික චීන නිරීක්ෂණ යාත්රාවලින් නිරන්තර නැව්ගත කිරීමේ ඉල්ලීම් මත ඉන්දියාව සහ ඇමරිකාව විසින් මතු කරන ලද දැඩි ආරක්ෂක ගැටලුවලින් පසු විදේශ පර්යේෂණ නෞකා සංචාරය කිරීම සඳහා පනවා තිබූ තහනම ලබන වසරේ සිට ඉවත් කිරීමට ශ්රී ලංකාව තීරණය කර ඇතැයි ජපාන මාධ්ය වාර්තා කරයි.
ශ්රී ලංකාවේ සංචාරයක නිරත විදේශ අමාත්ය අලි සබ්රි විසින් NHK World Japan වෙත මෙම තත්ත්වය වෙනස් කිරීම දැනුම් දෙන ලදී.
තම රජයට විවිධ රටවල් සඳහා විවිධ නීති තිබිය නොහැකි බවත් චීන නිරීක්ෂණ යාත්රා පමණක් අවහිර කරන බවත් සබ්රි පැවසීය.
අන් අය අතර ඇති වන ආරවුලකදී තම රට පැත්තක් නොගන්නා බවද ඔහු පැවසීය.
තහනම ලබන වසරේ ජනවාරි දක්වා පවතී. එවිට ශ්රී ලංකාව ලබන වසරේදී විදේශීය පර්යේෂණ නැව් සිය වරායෙන් තහනම් නොකරන බව සබ්රි පැවසීය.
2023 නොවැම්බර් දක්වා මාස 14ක් ඇතුළත චීන ඔත්තු නෞකා දෙකකට ශ්රී ලංකාවේ වරායේ නැව්ගත කිරීමට අවසර දෙන ලද අතර එකක් නැවත පිරවීම සඳහා ද අනෙක පර්යේෂණ සඳහා ද කැඳවන ලදී.
චීන පර්යේෂණ නෞකාවක් වන ෂි යාන් 6 2023 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී ශ්රී ලංකාවට පැමිණ කොළඹ වරායේ නැංගුරම් ලා ඇත, එය දිවයිනේ ජාතියේ ජාතික ජලජ සම්පත් පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන නියෝජිතායතනය (නාරා) සමඟ සහයෝගයෙන් “භූ භෞතික විද්යාත්මක පර්යේෂණ” ලෙස බෙයිජිං උපුටා දක්වයි.
Shi Yan 6 පැමිණීමට පෙර ඇමරිකාව ශ්රී ලංකාවට කනස්සල්ල පළ කර තිබුණා.
2022 අගෝස්තු මාසයේදී චීන නාවික හමුදාවට අයත් යුවාන් වැන්ග් 5 යාත්රාව නැවත පිරවීම සඳහා දකුණු ශ්රී ලංකාවේ හම්බන්තොට නැංගුරම් ලා ඇත.
මේ අතර, සෝනාර් සහිත නෞකාවක් සැපයීමේ ජපානයේ සැලසුම පිළිබඳව ද Sabry කෘතඥතාව පළ කළ අතර, එමඟින් ශ්රී ලංකාවට “තමන්ගේම සමීක්ෂණයක් කිරීමට සහ තමන්ගේම දත්ත රැස් කිරීමට සහ වාණිජමය වශයෙන් එය භාවිතා කිරීමට අවස්ථාවක්” ලබා දෙන බව ඔහු පැවසීය.
ශ්රී ලංකාව සතුව ප්රයෝජනයට නොගත් සමුද්ර සම්පත් ඇති බවත්, පර්යේෂණ අත්යවශ්ය බවත්, නමුත් එය විනිවිදභාවයෙන් යුතුව කළ යුතු බවත් සබ්රි අවධාරණය කර ඇති බව NHK වාර්තාව වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය. ඉන්දියානු සාගරයේ උපායමාර්ගික ස්ථානයක පිහිටා ඇති මෙම දූපත් ජාතිය සමුද්ර ගමනාගමනය සඳහා වැදගත් නැවතුමකි.
ශ්රී ලංකාව සතුව ප්රයෝජනයට නොගත් සමුද්ර සම්පත් ඇති බවත්, පර්යේෂණ අත්යවශ්ය බවත්, නමුත් එය විනිවිදභාවයෙන් යුතුව කළ යුතු බවත් සබ්රි අවධාරණය කර ඇති බව NHK වාර්තාව වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය. ඉන්දියන් සාගරයේ උපායමාර්ගික ස්ථානයක පිහිටා ඇති මෙම දූපත් ජාතිය ගෝලීය වෙළඳ මාර්ගයේ කොටසක් වන අග්නිදිග ආසියාව සහ බටහිර ආසියාව අතර සමුද්ර ගමනාගමනය සඳහා වැදගත් නැවතුමකි.